İnsanlık tarihinde en çok tartışılan kavramlar arasında yönetim ve zihniyet problemi olarak demokrasi, hürriyet, eşitlik, adalet ve bütün bunlara uygun ya da bu hedefleri gerçekleştireceği düşünülen insanın bir faaliyeti olarak eğitim gelmektedir.
Ülkemiz monarşik bir idare sisteminden cumhurî bir yönetim sistemine geçeli henüz daha yüz yıl geçmiş bulunmaktadır. Hakimiyetin millete ait olduğu fikrine biz kolay ulaşmadık. Cumhuriyetin yani milletin esas olduğu fikri Osmanlı devletinin tarih olmasının sonunda gerçekleşti. Ancak şunu hemen belirtelim ki son dönem Osmanlı aydınları da artık devletin kendini taşıyamaz hale geldiği fikrini sıkça tekrarlarken İstiklal mücadelemiz bu zemini hazırlamış hatta kolaylaştırmıştır. Cumhuriyetin gerçekleşmesinde Batıda ortaya çıkan fikri ve siyasi düşüncelerin büyük etkisi olduğunu söyleyebiliriz. Özellikle Fransız ihtilali oldukça önemli bir örnektir.
Ancak hakimiyetin millete ait olduğu fikri gerçekleşme aşamasına yine uzun bir süreçten geçerek gelmiştir. Yani demokrasi yönetim vasıtası olarak çok partili hayata ancak ellili yılların başında ulaşmıştır. Demokrasi bugün halkın kendi kendini idare etmesi olarak anlaşılırken bunu özgürce seçeceği temsilcileri eliyle yürütmek anlamına gelmektedir. Bu ise; siyasi partiler eliyle gerçekleşmektedir. Burada şunu hatırlatmak gerekir ki, bir toplumun demokratik olabilmesi için bireylerin kendi hak ve sorumluluklarını bildikleri bir ortamda ve kurumların da tepeden tırnağa demokratik prensiplerle hareket etmesiyle gerçekleşmek zorundadır. Bu kurumların başında siyasi partiler ve demokratik bir hayat tarzını gerçekleştirecek olan eğitim kurumları gelmektedir. Kendisi demokratik geleneklere ve sorumluluklara sahip olmayan kurumların demokrasiyi gerçekleştirmesi mümkün değildir.
Modern birey anayasalarda belirtilen temel hak ve hürriyetlerini kendi sorumluluğunun farkında olarak kullanmak zorundadır. Bu onun vatandaşlık hakkı, yetkisi ve sorumluluğudur. Zira modern devlet bir yönüyle kendisine vatandaşlık bağı ile bağlı olan bireylerden oluşur. Elbette bunun diğer cephesi yani kültürel tarafı da vardır. Çünkü devlet milletin kültürel değerleri üzerine inşa edilmiş ve bu değerlerle insanı eğiterek geleceğe hazırlamıştır. Öyle bir eğitim ki demokrasiyi yaşatacak olanda karakter ve irade terbiyesi yaşatacaktır.
Birey hayatı açısından her kültürün olduğu gibi demokrasinin de değerleri vardır. Birey yani insan değerleriyle insandır. Çünkü değerler bireysel ve sosyal hayat açısından erdemler vasıtasıyla ahlakî hayatı ortaya çıkarırken bu durum insanda sorumluluk duygusu ile gerçekleşir. Sorumlu olmak tercih etmektir. Sorumlu olmak vazgeçmektir. Bize yani nefsimize hoş gelenden vazgeçmek erdemli hayatı yaşamaktır. Araç değerlerden amaç değerler uğruna vaz geçebilmektir. Siyasi hayat açısından konuya baktığımızda demokrasi ve seçim kavramlarıyla karşı karşıya kalıyoruz. Demokrasinin bugün için doğrudan gerçekleşmesi mümkün olmadığından partilerin katılacağı özgür bir seçim ile temsilcilerini seçecek olan insan bu konuda sorumluluğunu yerine getirdiğinde ancak vatandaş olabilecektir.
Ülkemiz bir seçim sath-ı mailine girmiş durumdadır. Bu seçim biraz hüzünlü ve buruk bir duygu ile yaşanacak. Büyük felaketlerin ortamında bir tercih meselesi yaşayacağız. Burada tercih iyi ile kötü arasında bir tercih değildir. Çünkü her parti daha iyi yapabileceğini ileri sürmektedir. Ancak burada bir kayd-ı itirazımızı da ifade etmeden geçmeyeceğim. Teröre, bölücülüğe bulaşmış olanlar demokrasiye de düşman olduğu için tercih sebebi olmaması gerekir diye düşünüyorum. Türkiye Cumhuriyeti devlet-i ebed müddet yaşayacaksa, bütün zorluklarına rağmen yine de bizi temsilen yönetecek olanları seçerek ülkeyi huzura, devleti devletler arenasında önemli bir yere getirmek, var olan gelişim trendini daha da ileriye götürmek zorundayız.
