22.11.2024 02:00:08
USD (Alış - Satış) : 18.84 - 18.89 EUR (Alış - Satış) : 20.12 - 20.21
Son Dakika!
Yasin ŞEN
5 Mart 2022 Cumartesi

DÖRTDİVAN'IN ULULARI

DÖRTDİVAN’IN ULULARI
Dörtdivan, Türkçenin kadim hatıralarını taşıyan bir yer. Burası Türklerin ilk yerleştikleri yerlerden birisi olması ve dışarıdan tarih boyunca göç almaması dolayısıyla kadim kültürünü korumayı başarabilmiştir. Bunun, günlük dilde hâlen yaşayan bazı kelimeler için de böyle olduğunu söyleyebiliriz.

Burada konuşulan Türkçede zaman zaman arkaik örneklere rastlamamız mümkündür. Bu açıdan Dörtdivan’da konuşulan Türkçenin doğallığı ve güzelliği incelenmelidir. Evliya Çelebi’nin de Seyahatnâmesi’nde dikkat çektiği bu hususun üzerine gitmeye ihtiyaç vardır.
Biz, burada konuya bir katkı olmak üzere Dörtdivan’da “ulu” diye anılan yerleri burada söz konusu etmek istiyoruz.

Dörtdivan’da bir akarsu, bir yol ve bir mezarlık “ulu” sıfatıyla anılmaktadır. Bu yazıda kısaca bu “ulu”lardan söz edilecektir.

Dörtdivan’ın içinden akan Ulusu, bu ululardan birisidir. Aladağlar’dan ve Köroğlu Tepesi’nin eteklerinden doğan Ulusu, Dörtdivan için bir can damarıdır. Bu su, Çetikören’den, Aşağısayık’ın yakınından, Kadılar Mahallesi’nden akarak Gerede istikametine gider. Daha önceleri Çavuşlar Mahallesi’nin önünden geçen Ulusu’yun yatağı, taşkına mahal vermemek için yapılan ıslah çalışmaları neticesinde düzleştirilmiştir. Artık Ulusu, Dörtdivan’ın içinden geçerek Doğancılar’a doğru dümdüz akıp gitmektedir.

Dörtdivan’ın burada söz konusu etmek istediğimiz diğer “ulu”su, Ulumezarlık’tır. Burası adından da anlaşılacağı gibi büyük bir mezarlıktır. Ulumezarlık’ın Dörtdivan’ın en eski mezarlıklarından biri olduğunu söylemek herhalde yanlış olmaz.

Ulu Mezarlık’ta Dörtdivan’ın iki kıymetli şairi, Dörtdivanlı Hilmî ve Servet Yüksel’in de kabirleri bulunmaktadır. Bazı mezarlar zaman içinde kaybolmuş, bazıları ise belli belirsiz bir hâle gelmiştir. Birkaç mezar taşının da tarihî kıymeti vardır. Bu mezarlığın Dörtdivan’ın kıymetlerinden biri olduğuna şüphe yoktur. Fakat her nedense halk arasında Ulumezarlık’ın tekin bir yer olmadığına dair bir inanış vardır. Özellikle akşam namazlarından sonra burada durmak pek uygun görülmez.

Dörtdivan’ın bir diğer “ulu”su Uluyol’dur. Uluyol; Adakınık, Çitler, Kargıbayramlar ve Ulumezarlık istikametinde uzayıp giden yolu ifade eder.

“Ulu” diye başlayan bu yerlerin ve akarsuyun Dörtdivan’ın kadim hafızasından izler taşıdığı ortadadır. Ulusu, Ulumezarlık ve Uluyol, Dörtdivan’daki kadim Oğuz kültürü ve doğal Türkçenin en güzel yadigârlarındandır. Bu küçük yazı vesilesiyle burada hem bu “ulu”lara bir yer vermiş olduk hem de onları burada yeniden hatırladık.
Yasin ŞEN
Dörtdivan ÇPAL
Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmeni



Tüm yazarlar için tıklayın

YAZARLAR

Tamamı
2011 - 2016 Dörtdivan Dünyası © Tüm hakları saklıdır. Sitede yer alan içerikler kaynak gösterilmeden kullanılamaz.
Tasarım Kodlama : talha.org