Din ve devlet işlerinin ayrı yürütülmesidir laiklik. Kişilerin, din ve tanrı inancı ile ibadetlerinde özgür olmalarıdır. Laiklik dinsizlik değildir.
Laiklik bir devlet vasfıdır. Devlet laik olur, insan değil. İnsan, ancak laiklik taraftarı olur. Çünkü devlet bir varsayım müessesedir. Devlet insan değildir. Devletin dini olmaz. Din inancı, ancak akıl sahibi insanlara mahsustur. Ancak insanın dini olur. Halkın dini olur. Halkın dini de, yalnız bir tek din olmayabilir. Halk arasında başka dinlere inananlar da, dinsizler de bulunabilir. Onlar da inançlarında ve inanmamalarında özgürdürler. Devlet, böyle karışık bir toplumun devleti olduğundan, vasfıyla herhangi bir din ayrımı yapmaması daha uygun görülmüştür. Keza inanç farklılıklarının, devlet yönetimine yansıtılmaması uygun görülmüştür. Zira inançlar kutsaldır. İnançlar hassastır. Tanrı fikri, heyecanı veya korkusuyla insanları yönlendirip kullanmak, siyasi veya başka dünyevi çıkarlar için inançları sömürmek kolay gelebileceği gibi, inanç çatışmalarına da yol açabilir. Siyasetçiler, temelde bu Dünya’ya ilişkin sorunları çözmek için yönetime taliptirler. Siyasetçilerin dinsel kişilikleri ve fonksiyonları yoktur. Din ile siyasetçi ilişkisi, din ve vicdan özgürlüğü çerçevesi ile sınırlıdır. Bu nedenle, asıl dünyasal işlerin vaatleri ve çözümleri ile halkın karşısına çıkmaları ve hizmet vermeleri gerekir. Bunun dinsel ayrımlara, kavgalara düşülmesini önleyeceği umulur. Elbet diğer bütün hak ve özgürlüklerde olduğu gibi, din ve vicdan özgürlüğü çerçevesinde, halk’a dini hizmet verecek müesseseleri oluşturmak, halkın inancının gereklerine göre yaşamasına engel olmamak, varsa başka engelleri de kaldırmak görevleridir. Toplumun tümünü memnun edecek, tarafsız, adaletli, dürüst ve doğru çözümler, böyle bir demokratik devletten gelir. Irkımız, bölgemiz, dinimiz, mezhebimiz, dilimiz, düşüncemiz, cinsiyetimiz, sosyal ve kültürel yapımız ne olursa olsun, bu bizim devletimizdir.
Sorunların çözümünde bizimledir. Bu devlette yasalar, gelenekler, görenekler, dini inançlar, ahlâk ilkeleri, insan hakları ve özgürlükleri ile yaşayan hukuklar gibi değerlerden faydalanılarak akılla oluşturulur. Akıl değerlerle aydınlatılır. Laiklik, ayrımcılık olarak değil, insanca birlikte yaşamanın ilkelerinden biri olarak algılanır ve öyle geliştirilir. Bu böyle olmuyorsa, orada anlayış ve yaklaşım hataları vardır... Beyinlerimiz, akıllarımız ve güçlerimiz, huzur ve kalkınmamız için kullanılmalı, birlik ve kardeşlik bozulmamalıdır. Ayrımcılık değil, hizmet yarışı yapılmalıdır. Siyasi partilerin varlık amaçları, bu hizmet yarışıdır.
Sorunların olması doğaldır. Doğal olmayan, o sorunlara yenik düşmek, kul, köle ve mahkûm olmaktır. Bizlere düşen, sorunları çözmek, halkı huzura kavuşturmaktır. Batı’nın bir bölümü bunları aşmış, atı alıp Üsküdar’ı geçmiştir. Bizde ise, zaman, emek, güç, para ve insan heba olmaktadır. Ne durumda olduğumuzu iyi bilelim. Hataların kimi zaman da kendimizden kaynaklandığını anlayalım. Düzeni de, kendimizi de düzeltmeyi becerelim. Birbirimizi yemeden, çiğnemeden, düşmanın ayaklarının altına düşmeden, vatanımızdan, bayrağımızdan, halkımızdan, dinimizden, inancımızdan, malımızdan, canımızdan, ırzımızdan, özgürlüğümüzden, insanlığımızdan olmadan. O nedenle de, ilerici-gerici, Alevi-Sünni, Türk-Kürt, şeriatçı-laik, inanan-inanmayan diye birbirimize inat ayrılmayalım. Bu günleri de ararız sonra.
Devlet, bize bağlı olarak iyi veya kötü işliyordur. “Siz layık olduklarınızla yönetilirsiniz.” hadisinin anlamı budur. Halk bizizdir. Yöneticiler de bizizdir. Önce biz kendimizi düzeltelim. Hemen sonra düzenimizi ve devletimizi düzeltelim. Allah’ın yardımı, inanç, arzu ve gayret gösterenleredir. *
* Not: Laik devlet, din ve ahlâk alanlarından yararlanmaz demek değildir. Birçok konu, hem din, hem ahlâk, hem de hukuk alanına girebilir. Cinayetin suç olması gibi.
Halil İbrahim YAMAN
Sevgi Devleti. S.35-36
http://hayaman4.blogspot.com
