24.11.2024 06:17:33
USD (Alış - Satış) : 18.84 - 18.89 EUR (Alış - Satış) : 20.12 - 20.21
Son Dakika!
Yasin ŞEN
6 Nisan 2021 Salı

RAMAZAN DEDE

RAMAZAN DEDE
Ramazan Dede’nin Horasan erenlerinden ve akıncı olduğu tahmin edilmekte ve Anadolu’ya Malazgirt Savaşı’ndan sonra geldiği söylenmektedir. Mezarı Bolu Gerede Esentepe mevkiinde yer almaktadır.
Ramazan Dede’nin mezar kitabesi şöyledir: “Akıncı Türklerinden Yesevî dervişlerinden Horasanlı Ramazan Dede Hazretleri.” Bu kitabede Ramazan Dede’nin vefat yılı olarak M. 1176 (H. 571) gösterilmektedir. Bu bilgilerin nereden alındığı bilinmemektedir. Buna göre kendisi 12. Yüzyıl’da yaşamıştır. Bu yüzyıl ayrıca Ahmed Yesevî hazretlerinin vefat ettiği zaman dilimini de ihtiva etmektedir. Dolayısıyla Ramazan Dede’yi Yesevî dervişi olarak göstermede kronolojik herhangi bir hata yoktur. Yalnız bu tarihin kaynağı nedir, tespit edilememiştir.
Ramazan Dede’nin kabrinin yanında bir kabir daha bulunmaktadır. Fakat bu kabir hakkında herhangi bir malumat mevcut değildir. Kitabede en çok dikkat çeken ifadeler, onun Yesevî dervişi olduğunun yazılmış olmasıdır. Bu konuda herhangi bir kaynak ve belge elimizde mevcut değildir. Fakat vefat senesine ve Ramazan Dede’nin tarihî fonksiyonuna baktığımızda bunun mümkün olabileceği hatıra gelmektedir.
Bugün Ramazan Dede mezarının hemen yakınında bir cami ve şadırvan bulunmaktadır. Mezarın bulunduğu yer Esentepe olarak adlandırılır. Fakat yakın zamanlara kadar bu tepe halk arasında Ramazan Dede Tepesi olarak kabul edilmiştir.
Atatürk’ün burada bir süre mola vermesi ve onun arzusu yönüyle mevkinin adı Esentepe’ye tahvil edilmiştir. Bugün buradan piknik ve eğlence alanı olarak istifade edilmektedir. Esentepe, anıt denebilecek yaşlı çam ağaçlarıyla dikkat çekmektedir.
Halk arasında anlatılan bir rivayete göre Ramazan Dede, Şaban Dede, Gazi Dede, Sapanlı Dede ve Musa Dede’nin beşkardeş olduğu söylenmektedir. Ramazan Dede’nin bulunduğu mevki yağmur duasına çıkılması açısından da önemlidir. Yine burada anlatıldığına göre önceden halk, Ramazan Dede’nin türbesinin bulunduğu mevkideki odunları yakmaz ve çam kozalaklarını toplamazmış. Çünkü aksi durumda bunun insanlara uğursuzluk getireceğine inanılırmış. (Durmuş Arık, “Gerede’de Halk İnanışları ve Ziyaret Yerleri”, Geçmişten Günümüze Gerede Sempozyum Bildirileri, Gerede 2000, s. 230).
Ramazan Dede’yle ilgili yörede anlatılan menkıbelerden biri şöyledir: Dört ayyaş Ramazan Dede Türbesi’nin etrafına içki içmeye gitmişler. Gecenin bir vaktine kadar içmişler. Bir vakit yanlarına bir adam gelmiş. “Burada durmayın. Başka yere gidin.” demiş. Adamlar ihtiyara kulak bile asmamışlar. Gelen ihtiyar bunları birkaç defa uyarmış. Aldırmamışlar. Bir ara bu dört ayyaş sızmış. Sabah uyandıklarında kendilerini birbirinden çok uzak mesafede bulmuşlar. Buna benzer anlatılar yüzünden halk, burada içki içmeyi ve eğlence düzenlemeyi pek de iyi karşılamaz. Böyle bir niyetle Esentepe’ye çıkılması durumunda burada fırtına ve rüzgârın eksik olmayacağı ifade edilmektedir.
Ramazan Dede’nin Gerede ve çevresinin fethinde bulunan akıncılardan ve belki de bir Yesevî erenlerinden biri olduğunu söylemek mümkündür. Bu toprakları vatan kılan o mübarek erenlere her birimizin gönül dolusu vefa borcu vardır. Hatıralarını taziz için onları anmak, sevmek ve sevdirmek gerekir.
Yasin ŞEN
Dörtdivan ÇPAL
Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmeni




Tüm yazarlar için tıklayın

YAZARLAR

Tamamı
2011 - 2016 Dörtdivan Dünyası © Tüm hakları saklıdır. Sitede yer alan içerikler kaynak gösterilmeden kullanılamaz.
Tasarım Kodlama : talha.org