24.11.2024 20:17:37
USD (Alış - Satış) : 18.84 - 18.89 EUR (Alış - Satış) : 20.12 - 20.21
Yasin ŞEN
9 Aralık 2021 Perşembe

DÖRTDİVAN'DA OĞUZ BOYLARININ İZLERİ

DÖRTDİVAN’DA OĞUZ BOYLARININ İZLERİ
Dörtdivan’ın dip kadimden beri bir Oğuz yurdu olduğu üzerinde durulur da burada hangi boyların yaşadığı üzerinde pek durulmaz. Biz bu yazıda burada vatan tutmuş Oğuz boylarının izini takip edeceğiz. Burada bunu yaparken Prof. Dr. Faruk Sümer’in Oğuzlar (Türkmenler) (Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı Yayınları, 5. Baskı, İstanbul 1999) kitabından istifade edeceğiz.
Anadolu’da en kalabalık üçüncü boy olarak kabul edilen Kınık boyuna ait Dörtdivan’da iki yer ismi vardır. Bunlardan birisi Adakınık köyüdür. Köy, etrafını çevreleyen akarsular sebebiyle “ada” diye anılmıştır. Buraya en başta Kınık boyundan gelenlerin yerleştiği açıktır. Yine Bayramlar’ın bir mahallesi durumunda olan Bucakkınık da Kınıkların yerleştiği bir yer olarak dikkat çekmektedir. Anadolu’nun fethin büyük hizmetleri görülen Kınıkların burada da vatan tuttuğu anlaşılmaktadır.
Dörtdivan’da rastlanan diğer Oğuz boylarından birisi Döğerlerdir. Döğerlere ait Dörtdivan’da “Aşağıdüver”, “Yukarıdüver” adlarında iki yer ismi vardır. Bunların “Düver” köyünün zamanla büyümesi ve aşağı ve yukarı olmak üzere ikiye ayrılması neticesinde ortaya çıktığı anlaşılmaktadır. Faruk Sümer, Döğerlere ait yer isimlerinin Orta ve Batı Anadolu’da görüldüğünü söylemektedir.
Dörtdivan’da bunlardan başka Alka-evli ve Kara-evli adlarını taşıyan iki Oğuz boyunun da izleri vardır. Çavuşlar Mahallesi ve Ömerpaşalar Köyü’nün yaylası olan Alkaevli-Karaevli Yaylası, onların hatıralarını taşımaktadır. Bu yaylanın ismini bize haber veren Hasan Çevik bunu bir yaşlı kimseden duymuş ve bu bilgi bizi oldukça heyecanlandırmıştır. Faruk Sümer, Oğuzlar kştabında Alkaevli oymağına izlere pek rast gelinmediğini ifade etmektedir. Kanaatimizce bizim de yeni rastladığımız bu bilgi Bolu’da onların varlığına dair önemli bir işaret olarak kabul edilebilir. Yine Kara-evli boyuna ait Anadolu’da pek fazla bir ize rast gelinmediğini Faruk Sümer, kitabında ifade ediyor.
Dörtdivan’da Kayı boyunun izine bir taş üzerinde rastlanmıştır. Yerini haber vermek istemediğimiz bu taşta bir geyik ve mızrak motifi ve bunların üzerinde Kayı damgası bulunmaktadır. Bu konuda daha ayrıntılı incelemelere ihtiyaç olduğu ve bu izlerin muhafaza edilmesi gerektiği anlaşılmaktadır.
Dörtdivan’da Kargı-Bayramlar köyünün isminde yer alan “Kargı” “kamışlık, saz” veya “piyade silahı” gibi anlamlarda kullanılmamışsa bunun Oğuzların Karkın boyuyla ilgisi olabilir. Ancak bu konuda net bir şey söylememiz şimdilik pek de mümkün değildir.
Dörtdivan’da bunların yanında daha başka Oğuz boylarının izlerinin olacağı muhtemeldir. Biz araştırmalarımızda bunları bir kenara not ettik ve neticede bu kadim Oğuz yurdunun sahiplik ettiği boyları bu kısa yazıda söz konusu etmeye çalıştık. Bu hususta tarihçilerimizin daha ayrıntılı çalışmalarıyla Dörtdivan’a yerleşmiş Oğuz boylarının izlerinin ortaya çıkarılması mümkündür.
Yasin ŞEN
Dörtdivan ÇPAL
Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmeni



Tüm yazarlar için tıklayın

YAZARLAR

Tamamı