Giriş
Gerede Anadolu Lisesi, önceki adıyla Gerede Lisesi kültürü, geleneği ve önemli bir birikimi olan liselerimizden birisidir. Bunda elbette lisenin geçmişinin 1940’lı yıllara kadar uzanmasının payı vardır.
Gerede Anadolu Lisesi, aslında bir ortaokul olarak 1944 yılında eğitim-öğretim hayatına başladı. 1971 yılında bünyesindeki ortaokul ile beraber “Gerede Lisesi” adını aldı. Lise 2013-2014 Eğitim-Öğretim yılından itibaren de Gerede Anadolu Lisesi adıyla eğitim-öğretime devam etmektedir.
Gerede Anadolu Lisesi, onlarca yıldan beri Gerede ve Bolu geneli için önemli bir eğitim yuvasına dönüşmüş ve adeta kendi içerisinde bir gelenek oluşturmuştur. Geleneği olan okullarımız ülkemizde sınırlıdır. Bu okullar, fakında olunsun veya olunmasın eğitime bir tecrübe ve gelenek içinden devam ederler. Gerede Anadolu Lisesi de bir bakıma bu geleneği sürdüren ender okullarımızdan birisidir. Özellikle spor müsabakalarında gösterdiği başarı bunun böyle olduğunu göstermektedir.
Eğitim-öğretim hayatımızda karşılaştığımız ciddi problemler günümüzde her okul gibi Gerede Anadolu Lisesi’ni etkilemektedir. Bu diğer bir bahistir. Fakat bu eğitim yuvasının mâzisi başarılarla doludur. Lisenin ortaya koyduğu başarılı işlerden birisi de kısa sürse bile bence Gerede Lisesi Kültür-Sanat Dergisi’dir. Burada biz böyle bir girişten sonra lisenin “Gerede Lisesi Kültür-Sanat Dergisi” adıyla çıkardığı bu dergiden her sayının muhtevasından bahisle biraz söz etmek istiyoruz.
Gerede Lisesi Kültür-Sanat Dergisi
Gerede Lisesi Kültür-Sanat Dergisi, Ocak 2004 ve Nisan 2007 tarihleri arasında toplam altı sayı çıkmış bir dergidir. Ahmet Yaman’ın okul müdürü olduğu yıllarda ilk ve son sayısını çıkaran derginin yayın kurulunda -isimler zaman zaman değişse bile- Şaban Çiçek, Nuriye Çomak, Zehra Şevik yer almıştır.
Dergide yer alan yazıların samimiyeti ve yer yer ifadelerdeki güzellik aslında Gerede Lisesi Kültür-Sanat Dergisi’nin başarılı olduğunu gösterir. Elbette dergi deyince onun devam etmesi beklenir, bir dergi ne kadar sayı çıkarırsa o kadar başarılı kabul edilir. Fakat, Gerede Lisesi Kültür-Sanat Dergisi, kısa sürmüş bir dergidir. Tıpkı bir baharlık ömrü olan çiçekler gibi. Fakat eminim orada yazıları olan öğretmenlere ve öğrencilere çok tatlı hatıralar bırakmayı başardı bu dergi. Burada biz ders haricinde ortaya çıkan, gelişen bir eserden söz ediyoruz. Dolayısıyla ondaki fedakârlık, samimiyet, çalışkanlık bizi böyle bir yazı kaleme almaya sevk ederek bir anlamda Gerede Lisesi Kültür-Sanat Dergisi’nin unutulmasının da önüne geçmeye sevk etti. Biz de elimizden geldiği kadar bunu yapmaya çalışacağız.
Burada şimdi kısa kısa derginin altı sayısının da muhtevasından bazı örneklerle söz etmek istiyorum.
Derginin ilk sayısı (Ocak 2004) Gerede Lisesi Okul Müdürü Ahmet Yaman’ın bir takdim yazısıyla başlamış. Sonra T. Reyhan Arslan’ın “Sürgülü bir kapı, girişinde yüzlerce ayak izi… Bahçesindeki çam ağaçları, camdan bakıldığında göze çarpan ilk şey. Sonra banklar, yaz gelince her teneffüs başka bir öğrenciyi misafir eden. Arka bahçedeki havuz, yağmur yağarken görülmeye değer.” cümleleriyle başlayan “Dört Bir Yanıyla Gerede Lisesi” adlı denemesiyle dergi devam etmiş. Ardından okulda görev yapan Müdür Ahmet Yaman, öğretmenler Ahmet Şimşir ve Kenan Öztürk’le bir röportaj konulmuş dergiye. Bundan sonra dergide bazı öğrencilerin şiirleri yer almış. Dergide “Başarılı Olmak İçin” adlı bir yazıdan sonra bir de anket konmuş. Dergide ünlü yazar ve şairlerde de yazılar ve şiirler yer almış. Can Yücel ve Borges bunlardan bazıları. Dergisinin bu yazısı öğrencilerin şiirleri ve denemeleriyle devam etmiş.
Gerede Lisesi Kültür-Sanat Dergisi’nin Nisan 2004 tarihinde ikinci sayısı yayınlanmış. Derginin bu sayısında imzasız bir sunuş yazısı bulunuyor. Yayın kurulu yine aynı öğretmenlerden oluşmuş. Bundan sonra Gerede Lisesi Müdürü Ahmet Yaman’ın “Hitap” başlıklı bir yazısı yer alıyor. Derginin bu sayfasında Gerede folkloru için değerlendirilebilecek K. Sena Muratoğlu’a ait “Esrarengiz Tepe” başlıklı kısa bir yazı yer almış. Bu yazıda “Şehir Toklar” yakınlarında kalan, bugün çam ağaçlarıyla kaplı bir tepeden söz edilmiş. Bundan sonra o dönem Gerede İlçe Milli Eğitim Müdürü olan Selami Albayrak’la yapılan bir röportaja yer verilmiş. Daha sonra Nihal Kılıçarslan’a ait “Papatya” adında kısa ve güzel bir hikâye yer almış dergide. Bu hikâyenin hemen altında ise Resim Öğretmeni Özgür Bal’a ait bir çizim bulunuyor. Bu çizimlerden derginin diğer sayılarında da görülmektedir. Dergide beşinci sayfada okul öğretmenlerini gösteren bir çizimden başka olarak “Hatıralarla Gerede” başlığını taşıyan ve Gerede’nin değerlerini söz konusu eden güzel bir yazı yer almış. Yedinci sayfada diğer öğrencilere ait kısa yazıların yanı sıra on birinci sınıf öğrencisi Murat Baldemir’e ait “Kökümü arıyorum” başlıklı dikkat çekici bir şiir de yer almış. Bu şiir şu mısralarla başlıyor:
Şuursuzca koşuyor, boşluğa varıyorum
Dünümü anlatacak tarihi arıyorum
Bundan sonra Gerede Lisesi Beden Eğitimi hocaları Fevzi Doğancı ve M. Kemal Alakoç’un yazdıkları “Beden Eğitimi ve Spor” başlıklı bir yazı geliyor. Bu yazıdan sonra da Gerede Lisesi Resim Öğretmeni Özgür Bal’ın “Neden Resim Dersi?” başlıklı bir yazısı yer almış. Derginin bu sayısının onuncu sayfasında Rabia Kalem tarafından hazırlanan bir röportajda Gerede’nin Çayörengüney Köyü’nden Tahir Kalem ve Nazik Kalem 1944 Gerede Depremi hatıralarını anlatmışlar. Gerede’ye, Bolu’ya ve ülkemize büyük acılar yaşatan bu depreme dair yazı o zamanlar yaşananları dile getirmesi bakımından oldukça önemli. Bundan sonra dergide kitap tanıtım yazıları, denemeler, şiirler ve ilginç bilgilerin ve tespitlerin yer aldığı kısa bölümler yer almış.
Gerede Lisesi Kültür-Sanat Dergisi’nin üçüncü sayısı 3 Aralık 2004 tarihinde yayınlanmış. Dergi okul müdürünün takdim yazısıyla başlarken daha sonra İngilizce Öğretmeni Zehra Güleniş’in “Kıskaç Altındaki Gençlik Yazısı” yer almış. Bundan sonra “Öğretmenim” başlıklı imzasız bir yazı geliyor. Gerede Lisesi Kültür-Sanat Dergisi’nde zaman zaman Gerede folkloruyla ilgili dikkat çekici yazılara da rastlamak mümkün. Nitekim derginin bu sayısında tarih öğretmeni Ahmet Ercivan tarafından yazılan “Gerede’de Ferfene Âdeti” başlıklı yazı bunlardan birisi. Bu yazıdan sonra Beden Eğitimi Öğretmeni Fevzi Doğancı’nın “Beden Eğitimi ve Spor” başlıklı bir yazısı geliyor. Bundan sonraki sayfalarda okul öğretmenlerinin ve öğrencilerin makaleleri, şiirleri, kitap tanıtım yazıları yer almış. Derginin bu sayısında 10. Sınıf öğrencilerinden Ayşe Orak tarafından yazılan “Bizim Sınıf” başlıklı bir şiir oldukça güzel ve dikkat çekici. Bir örnek olması açısından bu şiiri bu yazıya almak istiyorum:
Bizim sınıf bir başka
Kimi tutuşmuş aşka
Kimi der “Ah! Keşke!”
“Bir sınıf geçeyim üste.”
Hoca biraz azılı
Der ki “Yarın yazılı”
Beceremezsek biz eğer
Mezarımız kazılı
Film vardı o gece
Azıttık biz iyice
Yazılı oldu bitti
Bilmem halimiz nice
Biri “yüz aldım” dedi
Der diğeri “hak yedi”
Hocayla aramızda
Vardır bir kara kedi
Sene sonu ha gayret
Ne çabuk geldi hayret
Kimi üzgün kümü şen
Bitti okul nihayet
Yıkar beni bu keder
Ettim dünyam heder
Zayıf dolu karneyle
Bekliyor evde peder
Peder koşar peşimden
Yem yapacak leşimden
Derginin bu sayısında okul öğrencilerine ait dikkate değer şiirler yer almış. Bu şiirler öğrencilerin edebiyata ilgisini ve çalışkanlığını gösterdiği gibi Gerede’nin şiir mirasına ait izlerin onlarda bulunduğunu da ifade ediyor bizim için. Şiirlerden sonra Resim Öğretmeni Özgür Bal’ın okulla ilgili çizimlerine yer verilmiş. Bundan sonra da okul başkanının seçimiyle ilgili bir yazı, okul başkanıyla bir sohbet ve çeşitli etkinliklere ait kısa yazılara yer verilmiş. Yine buradan sonra okul öğrencilerine ait birkaç şiire daha yer verilmiş.
Gerede Lisesi Kültür-Sanat Dergisi’nin dördüncü sayısı 5 Nisan 2005 tarihinde çıkmış. Derginin bu sayısında yer alan yayın kurulu üyeleri Şaban Çiçek, Nuriye Çomak, Özgür Bal ve Fevzi Doğancı’dır. Dergi okulun Edebiyat Öğretmeni Şaban Çiçek’in yayın kurulu adına yazdığı bir yazıyla başlamış. Ondan sonra Matematik Öğretmeni Bülent Gezici’nin “Okulda Başarısızlık”, Coğrafya Öğretmeni Mustafa Bilge’nin “Vatan Sevgisi ve Yönetimi”, Beden Eğitimi Dersi Öğretmenleri Fevzi Doğancı’nın “Kültürel Aktarım ve Spor”, M. Kemal Alakoç’un “Beden Eğitini ve Spor”, Edebiyat Öğretmeni Salih Koyuncu’nun “Çocukluk Aşkım”, Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmeni Hüseyin Özdemir’in “Allah’ın Halifesi: İnsan” başlıklı yazıları yer almış. Bu yazılardan sonra okul öğretmenlerinin eski fotoğraflarının yer aldığı bir sayfaya yer verilmiş. Bundan sonra dergide öğrencilerin kaleme aldığı şiirlere yer alıyor dergide. Burada örnek olması için 10/C sınıfından İlyas Çelik’in “Çocukluğum Vardı” şiirini buraya alıyoruz:
Yemyeşil bahçelerin koynunda
Elma, erik, portakal
En çok sevdiği meyvelerdi çocukların
Cennete girme ümidiyle
Bir tanesini bile yere dökmezdik narın
Öbür dünyada kirpiğinizle toplarsınız
Derdi ninem
Koruktan terleme yapardık bazı
Ağzımızın tadı bilinirdi
Gözümüz gibi saklardık tuzu
Yeşil soğan, salatalık, domates
Üç öğün katıktı aşımıza
Bir parça yufka ekmek düşünce yere
Üç defa öper
Koyardık başımıza
Yorgun günlerin sonunda
Çınar, çam, ceviz gölgesinde
Nimetleri bölüşürdük diz dize
Böğürtlen, dut, çıtımık, alıç
Dağların sunduğu sofraydı bize
Dedemin yüzünde nur
Nenemin dilinden bal akardı
Yıllar yılı kollarında yüzdüğüm
Hala yüreğimi ıpıl ıpıl ısıtan
Çocukluğum vardı
Bu şiirlerden sonra Gerede Lisesi’nde 1971 ve 1974 yılları arasında mezun olmuş olanların bir listesi verilmektedir. Derginin “Edebiyat” köşesinde ise öğrencilerin kaleme aldığı üç adet denemeye yer verilmiştir. Bu denemelerdeki ifade güzelliği dikkat çekicidir. Bundan sonra dergide yer yer şiirler, denemeler ve kitap tanıtım yazıları yer almıştır. Yine bu sayıda da Resim Öğretmeni Özgür Bal’ın “Tarihten Mukayese” başlıklı yazısıyla çeşitli çizimlerine yer verilmiş. Derginin son sayfalarına doğru bir de röportaj yer almaktadır.
Gerede Lisesi Kültür Sanat Dergisi’nin beşinci sayısı 5 Nisan 2006 tarihinde yayınlanmış. Derginin ilk yazısı olarak Okul Müdürü Ahmet Yaman’ın “Liseler Arasında ÖSS’deki Yerimiz” başlıklı bir yazısı yer almış. Burada yer alan grafikler lisenin bir zamanlar ne kadar başarılı bir okul olduğunu da gözler önüne seriyor. Derginin bu sayısında okul öğretmenleri Şaban Çiçek, Oktay Çiçek, Metin Topcu, Ahmet Ercivan, Fevzi Doğancı, Kenan Öztürk, Meryem Doğan, Mustafa Bilge, Yılmaz Özeren, Salih Koyuncu’nun yazıları yer almış. Bu sayıda Selma Akman adlı öğrencinin “Geçmişte Bir Yer (Yayla)” adında nostaljik ve güzel bir yazısına yer verilmiş. Yine bu sayıda öğrenciler tarafından kaleme alınan şiirler sayfaları süslemektedir ve bunların içerisinde oldukça hoş şiir örnekleri vardır. Bunların yanında lise öğrencilerinin denemeleri de dergi sayfalarındaki yerini almış. Derginin bu sayısında da kitap tanıtım yazıları yer almaktadır. ve son sayfalarına doğru dergide bir röportaj bulunmaktadır. Derginin bu sayısında da Resim Öğretmeni Özgür Bal’ın çizimleri yer almış. Önceki sayıda güzel bir şirini okuduğumuz İlyas Çelik ise bu sayıda “17 Yaşım” adında güzel ve derinlikli bir deneme kaleme almış. Derginin son sayfasında Emrah Muratoğlu’nun Özgür Bal ile yaptığı bir röportaj vardır.
Gerede Lisesi Kültür Sanat Dergisi’nin 6 Nisan 2007 tarihinde çıkan altıncı ve son sayısında yine ilk olarak okul müdürünün bir yazısı yer almış. Daha sonra Edebiyat Öğretmeni Salih Koyuncu’nun “Büyüklere Saygı Kalmadı” başlıklı bir yazısına yer verilmiş. Bundan sonra dergide yer yer Bülent Gezici, Özgür Bal, Kamil Akman, Ahmet Ercivan, Yılmaz Özören, Bekir Sarıdöl gibi öğretmenlerin yazılarına yer verilmiş. Derginin bu sayısının yedinci sayfasında Gerede Kaymakamı Şevket Cinbir ile yapılan bir röportaj bulunmaktadır.
Gerede Lisesi, özellikle spor dallarında pek çok başarıya imza atmış bir okuldur. Derginin sekizinci ve dokuzuncu sayfalarında bu başarılara yer verilmiş. Bundan sonra derginin sayfaları arasında öğrencilerin yazdığı ve derlediği çeşitli yazıları görüyoruz. Bu sayıda da öğrencilerin ifade açısından güzel ve dikkat çeken denemelerine yer verilmiş. Okulun Coğrafya Öğretmeni Mustafa Bilge tarafından yazılan “Esentepe’nin Anıt Ağaçları” başlıklı yazı Gerede kültürü açısından önemli. Yine bu sayıda öğrenciler tarafından yazılan şiir örnekleri de samimi duygularla örülü diyebilirim. Okulun Resim Öğretmeni Özgür Bal’ın bu sayıda da çizimleri yer almış. Bu sayıya okuldan bazı fotoğraflar da konulmuş.
Sonuç
Gerede Lisesi Kültür-Sanat Dergisi, Ocak-2004 ile Nisan 2007 tarihleri arasında altı sayı çıkmış. Derginin hemen her sayısı samimî duyguların, derin bir heyecanın mahsulü. Dergide öğrencilere ait deneme ve şiirler içerisinde yer yer başarılı örnekler var. Okul öğretmenleri yazıları ve çizimleriyle hemen her sayıya destek vermiş. Okuldaki kültürel hava, okul geleneği ve başarı ortamı bu altı sayıda hissediliyor.
Okulun bir zamanlar yakalamış olduğu başarı Gerede Lisesi’ni Bolu’da ve ülkemizde bana kalırsa önemli bir yere koyuyor. Bu tür okullarda bir zamanlar yakalanmış ivmenin neden devam edemediği de ayrıca ele alınması gereken bir meseledir. Gerede Lisesi’nin ortaya koyduğu başarılardan birisi bence Gerede Lisesi Kültür-Sanat Dergisi’dir. Bu dergi içeriğindeki yazılar, şiirler, çizimler, makaleler ve Gerede kültürüne ait malzemeyle anılmaya değer bir eserdir. Yasin ŞEN
Gerede Anadolu Lisesi
Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmeni
