24.11.2024 18:17:33
USD (Alış - Satış) : 18.84 - 18.89 EUR (Alış - Satış) : 20.12 - 20.21
Son Dakika!
Yasin ŞEN
27 Ekim 2021 Çarşamba

GEREDELİ HACI HALİL EFENDİ'NİN HALİFELERİ-3

GEREDELİ HACI HALİL EFENDİ’NİN HALİFELERİ-3
Ömer Fuâdî-i Sânî
17. yüzyıl başlarında yaşayan Şabânî azizlerinden ve Menâkıb-ı Şeyh Şabân-ı Veli müellifi Ömer Fuâdî’den dolayı Ömer Fuâdî-i Sânî (İkinci Ömer Fuâdî) diye anılır. Bolu’da doğmuştur. Geredeli Aziz’in halifelerindendir. Kendisinin Geredeli Aziz’le aynı soydan geldiği nakledilmektedir. İstanbul Sofular’da Ekmel Dergâhı’nda irşat faaliyetlerinde bulunmuştur. Şeyhülislam Ârif Hikmet Efendi ve Şeyhülislam Mehmed Sadeddin Efendi kendilerinden hilafet almışlardır. (Geredeli Mustafa Rûmî Şabânî, Divan, s. 3). Bu durum Geredeli Aziz’in halifelerinin İstanbul’daki etkinliğini göstermesi açısından dikkat çekmektedir.

Ömer Fuâdî övgüsünde Geredeli Mustafa Rûmî’nin kaleme aldığı bir şiir şöyledir:
Hak yolunun rehberi şeyh ‘Ömerü’l-Fuâdî
‘Âriflerin serveri şeyh ‘Ömerü’l-Fuâdî

Tâliblerin matlûbu ’âşıkların mahbûbu
Cümle halkın mergûbu şeyh ‘Ömerü’l-Fuâdî

Mehekk-i ‘irfâna dur hem zer-i halisi gör
Halleder müşkilin sor şeyh ‘Ömerü’l-Fuâdî

Aradım anı buldum kapıda kulu oldum
Feyz-i himmetin aldım şeyh ‘Ömerü’l-Fuâdî

Pîrinden icâzeti âsitânlar hücreti
Sofilerde şöhreti şeyh ‘Ömerü’l-Fuâdî

Ta’atde ‘ibâdetde dahi istikâmetde
Misli yok tarikatde şeyh ‘Ömerü’l-Fuâdî

Ehl-i şerî’at idi pîr-i tarîkat idi
Râh-ı hakîkat idi şeyh ‘Ömerü’l-Fuâdî

Meşâyıh-ı İslambol hep oldular ana kul
Cümleden oldu makbûl şeyh ‘Ömerü’l-Fuâdî

İrşâdında kavîdir feyzinde hem ganîdir
Himmetinde sahîdir şeyh ‘Ömerü’l-Fuâdî

Sâl-i irşâdı on beş sinn-i pâki alt beş
Fevt târîhi yetmiş beş şeyh ‘Ömerü’l-Fuâdî

Mustafa üftâdesi hem dahi şeyh-zâdesi
‘Azîzi efendisi şeyh ‘Ömerü’l-Fuâdî
(Geredeli Mustafa Rûmî Şabânî, s. 157)

Ömer Fuâdî’nin mürettep bir divanı vardır. Beyitlerden biri örnek olarak aşağıya kaydedilmiştir:
Ben belâ sahrâsının Mecnûnı iller bî-haber
Leylâ’yı Mevlâ’ya tebdîl itdim iller bî-haber

Aşağıdaki beytini Bursalı Mehmed Tâhir kaydetmektedir:
Görmek istersen eger ilm ü kemâlin hâlini
Kendi âyîneni sâf eyle Fu’âdî her ân
(Bursalı Mehmed Tahir, Osmanlı Müellifleri, Tıpkıbasım (haz. M. Tatcı-C. Kurnaz, Ankara: 2000), c. I, s. 307)

Şeyh Mustafa Hulûsî Efendi (v. 1882)
Mustafa Hulûsi Efendi, Geredeli Aziz’in İstanbul’a gönderdiği halifelerindendir. Geredeli Aziz, İstanbul’a geldiğinde kendisine intisap etmiş ve onunla birlikte Gerede’ye gelmiştir. Hüseyin Vassaf’ın nakline göre Sultanahmed yakınlarında bulunan Sokullu Mehmed Paşa Tekkesi’nde vazifeli olan babası Şeyh Hüseyin Efendi yerine şeyh olmuştur. Sefîne-i Evliyâ’da belirtildiğine göre burada kırk yedi sene şeyhlik yapmıştır. Mustafa Hulusî Efendi, burada çok sayıda halife yetiştirmiştir (Hüseyin Vassaf, Sefîne-i Evliya, C. IV, s. 66).
Kendilerine birçok kimsenin intisap etmesine göre Mustafa Hulusî Efendi’nin, Şabâniye’nin İstanbul’da yaygınlaşmasına büyük ölçüde hizmet ettiği anlaşılmaktadır. Vefatından sonra yerine oğlu Hayrullah Efendi, onun da vefatından sonra diğer oğlu Atâullah Efendi geçmiştir. Halifeleri Üsküdar’da Valide-i Atik Dergâhı şeyhi olan Şerefeddin Efendi (v. 1312/1894), Beykozlu Şeyh Ahmed Efendi (v. 1323/1905) ve Müştak-zâde Şeyh Ahmed Efendi’lerdir (Bedriye Reis, “Bolu’da Halvetîliğin Temsilcileri”, AİBÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2016, Cilt:16, Yıl:16, Sayı: 1, 16: s. 438).
Yasin ŞEN
Dörtdivan ÇPAL
Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmeni




Tüm yazarlar için tıklayın

YAZARLAR

Tamamı
2011 - 2016 Dörtdivan Dünyası © Tüm hakları saklıdır. Sitede yer alan içerikler kaynak gösterilmeden kullanılamaz.
Tasarım Kodlama : talha.org