21.11.2024 21:07:11
USD (Alış - Satış) : 18.84 - 18.89 EUR (Alış - Satış) : 20.12 - 20.21
Son Dakika!
Yasin ŞEN
10 Haziran 2021 Perşembe

GEREDELİ HACI HALİL EFENDİ'NİN VEFATI ve SONRASI

GEREDELİ HACI HALİL EFENDİ’NİN
VEFATI ve SONRASI
Geredeli Hacı Halil Efendi’nin vefatı çevresinde büyük bir teessür uyandırmış olmalıdır. Bununla ilgili elimizde belge hüviyetinde pek bir şey yoktur. Ancak Mustafa Rûmî Efendi, babasının vefatından sonra bunun kendisine verdiği ıstırabı şiirlerine taşımıştır. Geredeli Aziz’in vefatından sonra oğlu Mustafa Rûmî Efendi tarafından yazılan “Mersiye-i Şeyh Halîlü’l-Halvetî Kuddise Sırruhu” başlıklı şiir şöyledir:
Rehber-i râh-ı hakikat menba’-ı feyz-i Hudâ
Kutb-ı a’zam gavs-ı ekber nûr-ı zât-ı Kibriyâ

Bil hakikat erlerinden Şeyh Halîlü’-Halvetî
Merd-i kâmil kavli sâdık ‘ahdine hem pür-vefâ

Zâhiri nûr-ı şerîatla müzeyyen idi hem
Bâtını nûr-ı hakîkatle müzeyyen dâimâ

Çerkeşî Şeyh Mustafâ’dan almış idi himmeti
Ol sebebden feyzi nûru ‘âleme verdi ziyâ

 dirîğâ bilmedik vaktinde kadr-i devletin
Derdimize bulmadık ‘asrında Lokmân’ın devâ

Dâmen-i pâkin tutan feyz aldı bî-kes kalmadı
Tutmayan son dâmen-i tezvîre oldu mübtelâ

Otuz altı sene irşâd eyledi devrin tamâm
Bin iki yüz elli dokuz kıldı rıhlet-i bekâ

Gece gündüz hâk-i dergâhına sürsün yüzlerin
Tenbel-i dergâhı mîrin oğlu kemter Mustafâ
(Geredeli Mustafa Rûmî Şabânî, Dîvân, s. 30-31)
Bu mersiyeden Hacı Halil Efendi’nin otuz altı yıl irşat postunda kaldığı anlaşılmaktadır. Buna göre seksen sekiz yaşında vefat eden azizin Gerede’deki irşat faaliyetlerine elli iki yaşında başladığı, en azından bu yaşlarda Mustafa Çerkeşî Efendi tarafından kendilerine hilafet verildiği anlaşılmaktadır.
Mustafa Rûmî Efendi’nin şu şiiri de babasının vefatından duyduğu elemi anlatmaktadır:
Derd ü gamdan yandı cânım yâ Halîlallâh meded
Gaybet-i halkdan usandım yâ Halîlallâh meded

Fikrile âvâre oldum derdime yok çâreler
Oldu yürek pâre pâre yâ Halîlallâh meded

Kalmışım zindân-ı gamda habs olup kendi hânemde
Hiç meded yok derd-mende yâ Halîlallâh meded

Kalmadı sabra karârım lütfunadır intizârım
Kapına geldim umarım yâ Halîlallâh meded

Bu bî-kes Mustafa Rûmî ‘aceb bu hâlde kala mı
Yoksa imdâdın ola mı yâ Halîlallâh meded
(Geredeli Mustafa Rûmî Şabânî, Dîvân, s. 51)
Geredeli Hacı Halil Efendi’nin vefatından sonra teessürünü dile getiren şairlerin en başında yine azizin oğlu Mustafa Efendi’nin geldiği anlaşılmaktadır. Ancak azizin vefatından sonra yazılmış başkaca şiirlerin bulunması ihtimal dâhilindedir.
Geredeli Aziz’in vefatından sonra Aşağı Tekke’deki faaliyetlerin devam ettiği anlaşılmaktadır. Azizin vefatından sonra oğulları Şeyh Mesud Efendi, Şeyh Osman Efendi, Şeyh Mustafa Rûmî Efendi bu tekkenin meşihatinde bulunmuşlardır. Hür Mahmut Yücer, Şeyh Yakup Sıdkı Efendi’nin de tekkenin meşihatinde bulunduğunu kaydetmektedir (Hür Mahmut Yücer, “Geredeli Halil Efendi”, TDVİA, Ek-1. Cilt, İstanbul 2016, s. 474-475).
Yakup Sıdkı Efendi, Geredeli Aziz’in İstanbul Ekmel Dergâhında faaliyet gösteren halifesi Ömer Fuâdî’nin oğludur. Bu bilgi bir zuhul eseri verilmiş olabilir. Zira Yakup Sıdkî Efendi, babası Ömer Fuâdî’nin vefatından sonra Ekmel Dergâhı’nda vazife yapmıştır.
Yasin ŞEN
Dörtdivan ÇPAL
Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmeni


 

Tüm yazarlar için tıklayın

YAZARLAR

Tamamı
2011 - 2016 Dörtdivan Dünyası © Tüm hakları saklıdır. Sitede yer alan içerikler kaynak gösterilmeden kullanılamaz.
Tasarım Kodlama : talha.org